2023 या वर्षातील खरीप हंगामात कापूस आणि सोयाबीन उत्पादक शेतकऱ्यांसाठी सरकारने मदतीची घोषणा केली आहे. सरकारने दोन हेक्टर पेक्षा कमी क्षेत्रासाठी सरसकट एक हजार रुपयांची मदत देण्याचे ठरवले आहे. तसेच, दोन हेक्टर पेक्षा अधिक क्षेत्र असलेल्या शेतकऱ्यांना प्रति हेक्टर पाच हजार रुपये मंजूर करण्यात आले आहेत. यामुळे शेतकऱ्यांना काही प्रमाणात दिलासा मिळण्याची आशा आहे.
त्याचबरोबर, पुणे जिल्ह्यातून यंदा गुलाबाच्या 75 लाख फुलांची निर्यात झाली आहे. दरवर्षी व्हॅलेंटाईन डेच्या निमित्ताने गुलाबाच्या विविध रंगी फुलांची मागणी वाढते. या मागणीमुळे गुलाबाच्या फुलांना चांगला भाव मिळत आहे, जे शेतकऱ्यांना आर्थिक लाभ देत आहे.
परंतु, शेतकऱ्यांसमोर इतरही अडचणी उभ्या आहेत. पावसाच्या तडाख्यामुळे आणि सन बर्निंगमुळे द्राक्षांचे मोठे नुकसान झाले आहे. या परिस्थितीत निर्यातदारांमध्ये काही प्रमाणात दरपाडून खरेदी करणाऱ्यांचा समावेश झाला आहे, ज्यामुळे शेतकऱ्यांना योग्य दर मिळणे अवघड झाले आहे. शेतकऱ्यांना घाई न करता योग्य दराने व्यवहार करण्याचे आवाहन करण्यात आले आहे.
दुष्काळी असलेल्या बीड जिल्ह्यात 2000 हेक्टरवर फळबागांची लागवड केली गेली आहे. गेल्या दोन वर्षात या क्षेत्रात वाढ झाली असून फळबाग धारक शेतकऱ्यांच्या उत्पन्नात वाढ झाल्याचे दिसून आले आहे. त्याचबरोबर, शेतकऱ्यांना 224 हजार रुपयांचं अनुदान सुद्धा मिळणार आहे.
सिंधुदुर्ग जिल्ह्यात शासकीय धान खरेदी योजनेमध्ये शेतकऱ्यांची ई पीक नोंदणी केली जाते. यंदा मागील वर्षाच्या तुलनेत 692 पेक्षा जास्त शेतकरी योजनेपासून वंचित राहिले आहेत. यावर्षी भात खरेदी दर प्रति किलो 2300 रुपये अधिक बोनस देण्यात येणार आहे, जे शेतकऱ्यांसाठी एक चांगली बातमी आहे.
जालन्यात कोथिंबीरीला अत्यंत कमी भाव मिळत असल्याने शेतकऱ्यांना त्यांच्या मालाची योग्य किंमत मिळत नाही. बाजारामध्ये आवक वाढल्यामुळे भाजीपाल्याच्या दरात सुद्धा घसरण होत आहे. यामुळे शेतकऱ्यांच्या उत्पन्नावर मोठा परिणाम होईल.
वर्ध्यात, सलग तिसऱ्या दिवशी तांत्रिक अडचणीमुळे सीसीआयची कापूस खरेदी बंद ठेवण्यात आली आहे. शेतकऱ्यांना कापूस विक्रीसाठी प्रतीक्षा करावी लागणार आहे. यासोबतच, डॉलरच्या तुलनेत रुपयाचे मूल्य कमी झाल्याने आयात मालाचे भाव वाढले आहेत. खाद्य तेलाचे भाव किलोमागे पाच ते सहा रुपयांपर्यंत वाढले आहेत. याशिवाय, आयात फळ, भाजीपाला आणि सुक्या मेवाचे भाव सुद्धा वाढले आहेत.
अशा परिस्थितीमध्ये, शेतकऱ्यांना आपल्या उत्पादनांची योग्य किंमत मिळवण्यासाठी आणि आपली जीवनशैली सुधारण्यासाठी अधिकाधिक मदतीची आवश्यकता आहे.